Over banken, bitcoins en de blockchain

Banken: ik heb er in mijn leven al heel wat mee te maken gehad, op uiteenlopende manieren en in verschillende hoedanigheden.
Zo ging ik in 1998 voor een paar ton het schip in (geloof me, dan leer je een bank écht goed kennen), had ik tussen 2004 en 2006 de beschikking over een directiekamer van een Rabobank in Assen(mijn grapje destijds: ‘ik heb de sleutel van de bank, helaas niet die van de kluis’) en geef ik tot op de dag van vandaag regelmatig lezingen bij banken.

Vanaf mijn 13^e ben ik al klant bij dezelfde (Rabo)bank in Drenthe. Zelfs nu nog, nu ik in Haarlem woon. En ook al heeft elke relatie zijn voors en tegens; ik was altijd erg tevreden met mijn bank.
Maar de laatste tijd is de liefde wat aan het bekoelen. En niet eens door een incident, maar omdat ik ineens merk dat de Rabobank heel hard aan het weg-bewegen is van waar (ik dacht dat?) ze voor stonden. Van dat echte coöperatieve, dat ik altijd zo sympathiek vond.

Dus ik heb besloten dat ik na 30 jaar mijn geluk maar eens elders ga beproeven.
En ik geloof dat mijn keuze is gevallen op de ING.
De ING maak ik de laatste tijd veel van dichtbij mee en ik zie dat ze echt bezig zijn te veranderen en op weg zijn om een exponentiële organisatie te worden (10 keer zo snel, goed en goedkoop als de concurrent). Hoewel ik natuurlijk ook wel besef dat het zo’n vaart niet zal lopen.
Maar toch.

Uiteraard heb ik me ook verdiept in meer ideologische banken als ASN en Triodos, maar beide leken van dichtbij toch ineens minder ideologisch en toch nauwer verbonden bij de traditionele grootbanken dan iedereen vermoedt.

Een van de doorslaggevende factoren bij de keuze voor een bank is voor mij eerlijk gezegd: digitaal gemak. Ik ben niet voor niets lifehacker natuurlijk; ik hou nou eenmaal erg van dingen die mijn leven makkelijker maken. En ik heb sterk de indruk dat ING op dit punt de beste papieren heeft.

Een andere factor is vertrouwen. En dat is een dingetje; banken en vertrouwen.
Jaren geleden, toen ik nog lezingen gaf over netwerken, haalde ik met grote regelmaat de ’trust equation’ aan. Een vergelijking waarmee je vertrouwen kunt ‘berekenen’.

Ik heb de trust equation nog nooit toegepast gezien op banken, bedacht ik vandaag ineens. Waarom eigenlijk niet? Want met name op het gebied van intimacy (compassie, empathie) en self-orientation (handel ik in het belang van de klant of van de bank?) valt vaak nog veel te winnen.

Ik vraag me overigens serieus af of we op termijn – zeg over tien, vijftien jaar – nog banken hébben. Of we ze dan nog nodig hebben.
Hypotheken worden tegenwoordig al op creatieve manieren geregeld: lees maar. En niet alleen Michiel en Nynke, maar ook Esther Jacobs is momenteel bezig haar nieuwe huis op deze manier te financieren.

Een aantal jaren geleden werd ik benaderd door de Europese Commissie om mijn mening te geven over Basel lll, de aanvulling op de bestaande bankwetgeving, die in het leven is geroepen om te voorkomen dat banken onderuit gaan, zoals in 2008 gebeurde.

Ik zei dat ik me afvroeg of Basel lll niet het einde van de banken zou betekenen, omdat het ertoe zou leiden dat geen bank nog geld ging uitlenen, met zulke ingewikkelde regels.

Waarop men mij wat meewarig aankeek.

Maar echt hoor: het wachten was volgens mij op alternatieven. Leek me niet zo moeilijk, met een heleboel slimme mensen op de wereld en de kracht van het Internet.

En jawel: daar had je de bitcoin. Ik heb me er de afgelopen jaren behoorlijk in verdiept en met name ook in de onderliggende technologie, de blockchain. Die een serieuze bedreiging (kans) vormt voor het fenomeen ’trusted third party’ – waarvoor we momenteel nog bij bankiers, notarissen en overheden terecht moeten.

De blockchain is een niet corrumpeerbaar administratiesysteem.
In Honduras plegen ze inmiddels grondtransacties veiliger via de blockchain dan via de overheid.

Op de afgelopen Permanent Beta dag gaf Lykle de Vries – die er echt veel van weet – een verhelderend college over bitcoins en de blockchain. Helaas zijn daar geen opnames van, maar hier legt hij ook het een en ander uit.

En bekijk ook even deze presentatie van Rutger van Zuidam(Bestaan banken over tien jaar nog?) bij het Ondernemerscollege van Baker Tilly Berk.

Een heel verhelderend blog over de financiële wereld is trouwens : Follow the Money: http://www.ftm.nl/

En lees, als je dat niet al hebt gedaan, het boek Dit Kan Niet Waar Zijn van Joris Luyendijk.
Of nu in elk geval even dit recente interview met hem. (Waaruit ik trouwens denk op te maken dat Luyendijk juist weer niet zo dol is op de ING, ik ben eigenlijk wel benieuwd waarom, misschien mag ik het hem nog eens vragen.)